Yurtdışında Çalışanların ve Ev Hanımlarının Türkiye`den Emekliliği

Yurtdışından ki Türk vatandaşları yurtdışında çalıştıkları süreleri, bayanlar ev hanımı olarak geçen sürelerini ve çalışmadan boşta geçen sürelerini borçlanıp Türkiye’den emekli olmaktadırlar.  

3201 Sayılı Kanun uyarınca Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen sürelerini borçlanabilmektedir.

3201 Sayılı Kanun'la yurtdışında çalışmakta olanlar ile daha sonra yurtdışında çalışacak olanlara yurtdışında iken ya da yurda döndükten sonra durumlarına uygun sosyal güvenlik kuruluşuna başvurarak yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanabilme imkanı sağlanmıştır.

Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiye'den emekli olabilmek için;

a) Türk vatandaşı olmak,

b) Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak,

c) Hizmetleri belgelendirmek,

d) Yazılı istekte bulunmak,

şartları aranacaktır.

Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülerek bulunan tarihin; sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihinin borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülerek tespit edilen tarihin sigortalılık süresinin başlangıç tarihi olarak alınacağı öngörülmüştür.

Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki sürelerini kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, sözleşme hükümlerine göre kısmi aylık bağlama durumları hariç olmak üzere kanuna göre aylık bağlama şartlarının tespiti ve aylık bağlanması sırasında ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmayacaktır.

Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 Sayılı Kanun'a göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye'de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı 4/b (Bağ-Kur) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi / hizmet olarak kabul edilecektir. Ancak, Ekim / 2008 ayı başından sonra 4/c bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların bu tarihten önceki yurtdışı borçlanma süreleri de, 4/b (Bağ-Kur) bendi kapsamında değerlendirilecektir.

Yurtdışında ev kadını olarak geçen süreler, Türkiye'de kuruma tabi sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre ilgili birimce borçlandırılacak ve borçlandırılan süreler en son sigortalılık haline göre; Türkiye'de sigortalılık yoksa 4/b (Bağ-Kur) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.

Yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanarak aylık tahsisi yapılabilmesi için tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması ve borcun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması şartları aranacaktır.  Aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları gerekir.

Yurtdışı hizmet borçlanmalarında Türk vatandaşı olma şartının iki halde yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise yazılı başvuru tarihi itibariyle Türk vatandaşı olmasıdır.

Bulgaristan'dan 1/1/1989-8/5/2008 tarihleri arasında zorunlu göçe tabi tutularak ülkemize gelen soydaşlarımıza, bu ülkede geçen çalışma sürelerinde Türk vatandaşı olma şartı aranmaksızın borçlanma hakkı tanınmıştır.